SAMOCHODY, TRANSPORT
Jak wyglada rynek samochodowy w Australii? Jakie
marki uwazane sa za dobre, jakich sie uzywa popularnie?
Jakie sa ceny samochodow?
Ile kosztuje paliwo i czy jest uwazane za drogie?
Czy w miastach duza role odgrywa komunikacja
miejska, czy raczej jest to styl amerykanski - czlowiek porusza sie
zasadniczo samochodem?
Czy w Melbourne trzeba wyjechac z domu rano, aby
byc w stanie pod wieczor dotrzec do znajomych mieszkajacych na
drugim koncu miasta?
Poniewaz w Australii sa inne zasady ruchu
drogowego, czy trzeba od nowa zdawac egzamin na prawo jazdy, czy
jakis czas mozna np. jezdzic na polskim?
Jak wyglada procedura uzyskania australijskiego
prawa jazdy?
Co to sa wlasciwie "standard drinks"? Na
australijskich napojach wyskokowych jakie napotykalismy w polskich
sklepach (piwo, wino) znajduje sie zawsze informacja, ze dana
butelka (puszka) to iles-tam "standard drinks". Pojawila sie
teoryja, ze chodzi o informowanie konsumentow o potencjalnym wplywie
spozycia na zdolnosc do prowadzenia pojazdow. Czy o to w istocie
chodzi?
A co z komunikacja na dalsze odleglosci?
|
Jak wyglada rynek samochodowy w Australii? Jakie marki uwazane sa za dobre,
jakich sie uzywa popularnie?
|
Po drogach najwiecej jezdzi aut wyprodukowanych w Australii.
Obecnie maja tu swoje fabryki General Motors (Holden),
Toyota, Ford i Mitsubishi. Maja dobra renome, o niebo lepsza niz np. 15 lat
temu, gdy podobno po pol roku wszystko od nich odpadalo. Sa to wielkie zaklady,
z wlasnym zapleczem konstrukcyjno - badawczym, ktore opracowuja oryginalne,
australijskie modele. Ostatnio Toyota chwalila sie, ze juz prawie 80% wszystkich
komponentow produkowanych jest w Australii. Sporo australijskich aut trafia tez
na eksort.
Na ulicach widac sporo produkcji japonskiej -
samochody te uwazane sa za trwale i niezawodne. Niemalo jezdzi aut
koreanskich - opinia o nich jest nieco gorsza. Stosunkowo mniej mozna spotkac samochodow z Ameryki
i z Europy.
Auta europejskie maja duzy prestiz, szczegolnie brytyjskie (Jaguar, Rover...),
niemieckie (Mercedes, BMW, Audi), szwedzkie (Volvo i Saab), Wloskie (Alfa
Romeo). BMW to najpopularniejsza europejska marka w Australii. Stosunkowo
niewiele jest aut wloskich i francuskich. Od czasu do czasu natrafisz na
prawdziwa perelke - Fiat 126p. Wogole nie widzialem tu pojazdow produkcji
greckiej, bulgarskiej ani estonskiej.
Natrafilem (kwiecien 2002) w prasie na artykul omawiajacy popularnosc
poszczegolnych marek i modeli - dotyczy to aut nowych, kupowanych w Austalii w
ostatnim czasie.
Niekwestionowanym liderem na rynku australijskim jest Holden (www.holden.com.au)
produkujacy swoje auta w zakladach w Adelaide. Holden nalezy do General Motors.
Ta dominacja Holdena trwa juz od pewnego czasu, a nawet sie utrwala. Najlepiej
sprzedajacym sie modelem jest Holden Commodore. Drugie miejsce na liscie zajmuje,
produkowany w Melbourne, Ford Falcon.
W marcu 2002 sprzedano w Australii 67.824 nowe auta z kategorii osobowe i lekkie dostawcze,
a w calym pierwszym kwartale 2002 sprzedano ich 191.176. Przewiduje sie, ze w
roku 2002 w Australii zostanie sprzedanych 770 - 800 tysiecy nowych aut z tej
grupy, ktora obejmuje miedzy innymi samochody osobowe male, srednie i duze,
sportowe, prestizowe, mikrobusy, lekkie dostawcze i luksusowe limuzyny.
Najbardziej popularne w pierwszym kwartale 2002:
MARKI MODELE
Holden Holden Commodore
Toyota Ford Falcon
Ford Toyota Corolla
Mitsubishi Toyota Camry
Nissan Holden Astra
Hyundai
Mitsubishi Magna / Verada
Mazda Hyundai Accent
Subaru Nissan Pulsar
Honda Mitsubishi Lancer
Mercedes Benz Ford Falcon Ute
Wiele jezdzacych po miastach samochodow to 4WD, a tajemnica niektorych z nich polega na tym,
ze niezmiernie rzadko opuszczaja komfortowe miejskie drogi. Coz, moda rzadzi sie
swoimi prawami. Jak wyczytalem w jakims artykule, czesto siedza w nich anemiczni
slabeusze, ktorzy w ten sposob nadaja sobie atrybuty "macho".
powrot
do gory
|
Jakie sa ceny samochodow?
|
Aut do wyboru jest bardzo duzo.
Zobacz portale:
http://newsmotoring.news.com.au/theadvertiser
www.australiancardirectory.com.au
(idz do Used Cars)
www.drive.com.au
Oraz tylko kilku, z setek dealerow:
www.plazaholden.com.au
www.cmitoyota.com.au
www.stillwell.com.au
www.graham-cornes-used.com.au
Rowniez w dzialach ogloszen prasowych
(Classifieds) samochody to zawsze duza pozycja.
Nalezy uwazac na handlarzy samochodami, zarowno
nowymi, jak i uzywanymi. Tu tez mozna kilka tysiecy zaoszczedzic, ... albo
przeplacic.
|
Ile kosztuje
paliwo i czy jest uwazane za drogie?
|
Benzyna bezolowiowa kosztuje 80-90 centow
australijskich za litr. Benzyna olowiowa (a wlasciwie substytut benzyny
olowiowej) i ropa sa zawsze drozsze o kilka centow, bo panstwo stosuje ulgi
podatkowe w stosunku do paliwa bardziej ekologicznego.
Tutejsi ludzie chyba nie uwazaja benzyny za
droga, gdyz powszechne polskie pytanie "ile pali twoj samochod?"
tutaj jest wlasciwie nieznane. Kiedy, zaraz po przyjezdzie, pytanie to
zadawalem, to nawet mieszkajacy tu Polacy nie potrafili udzielic mi odpowiedzi.
Ale, gdy w pewnym okresie cena podeszla w okolice 1A$ za litr, to wtedy
wszyscy bardzo krzyczeli.
Nie wiem jak szybko swiadomosc, ze mozna
jezdzic bardziej ekonomicznie, dociera do ogolu, ale wciaz na ulicach sporo
jest australijskich i amerykanskich duzych aut z lat 70-tych i wczesniejszych.
Te dopiero pija!
Sledzic ceny paliwa mozna na biezaco, nawet w swojej dzielnicy -
zobacz www.fuelwatch.com.au
powrot
do gory
|
Czy w miastach duza role odgrywa komunikacja
miejska, czy raczej jest to styl amerykanski - czlowiek porusza sie zasadniczo
samochodem?
|
Odpowiedz dotyczy moich obserwacji i doswiadczen z Adelaide.
Komunikacja miejska jest raczej dobra, lecz nie jest uniwersalna. W Adeli
linie autobusowe rozchodza sie od city gwiazdziscie, a tylko kilka z nich jest
bardziej obwodowych. Czyli praktycznie, aby autobusem dostac sie do sasiedniej
dzielnicy, trzebaby jechac przez city. Wybierajac sie do city, warto rozwazyc
jazde autobusem, bo choc miasto nie jest zatloczone, z parkowaniem zawsze jest
klopot, chocby ze wzgledu na koniecznosc pilnowania czasu.
Kierowcy autobusow sa nad wyraz uprzejmi i
pomocni. Czesto sie zdarza, ze kierowca pomaga pasazerowi wniesc i wyniesc bagaz. Dla ludzi starszych, nowsze pojazdy
zaopatrzone sa w pneumatyczne urzadzenia do opuszczania calego zawieszenia, tak
ze stopien jest bardzo niski i wygodny. Tloku raczej nie ma.
Wielu ludzi praktykuje dojazd kombinowany. Z dalekiej dzielnicy samochodem do
dzielnicy blizej miasta, a dalej do city autobusem lub kolejka.
Wlasciwie wszyscy maja tu samochody, w rodzinie czesto bywaja po dwa-trzy
pojazdy. 15-20 procent tego co jezdzi po drogach to rozregulowane gruchoty, ale
reszta zapewnia minimum komfortu pasazerom, wspol-uzytkownikom drog i srodowisku.
Pamietam, zaraz po przyjezdzie do Australii, to co ujrzalem, szczegolnie na
przedmiesciach, najbardziej kojarzylo mi sie z amerykanskimi filmami (bo sam
nigdy w Ameryce nie bylem) - i drogi i niska zabudowa i oczywiscie samochody,
wiec byc moze, jak piszesz w pytaniu, jest to bardziej styl amerykanski.
powrot
do gory
|
Czy w
Melbourne trzeba wyjechac z domu rano, aby byc w stanie pod wieczor dotrzec do
znajomych mieszkajacych na drugim koncu miasta?
|
Aglomeracje w Australii sa rozlegle. Wynika
to glownie z faktu, ze przewaza zabudowa parterowa i jednopietrowa. Taka sama
ilosc ludzi, jaka w Polsce zasiedli jeden wiezowiec, w Australii zajmuje kilka
ulic (uliczek), czyli jeden kwartal.
Widoczne na
widokowkach wielkomiejskie panoramy, to zdjecia centralnych rejonow miast,
zwanych tu CBD (Central Business District). Sa to stosunkowo niewielkie wyspy wysokich
budynkow, najczesciej biurowcow, w zabudowie gestej. Wyspy te otoczone sa
morzem niskich domow.
Na przyklad Adelaide (city) to obszar okolo 2,5 na 2,0 km, z czego CBD
zajmuje nie wiecej niz 25%. City otoczone jest dzielnicami mieszkalnymi i
przemyslowymi (zabudowa niska), ktore rozciagaja sie na przestrzeni ok. 20 km
ze wschodu na zachod i ok 70 km z polnocy na poludnie. Mieszka tu i pracuje
ponad
milion ludzi.
www.visit.adelaide.on.net/sensadel/maps/adelaidesubs.html
Aglomeracje Sydney i Melbourne sa ok. 3 razy
wieksze, Brisbane i Perth
porownywalne z Adelaide, zas Hobart, Darwin i Canberra znacznie mniejsze.
Jesli chodzi o transport i czas potrzebny na
przebycie z jednego konca molocha, na drugi, to najwiecej chyba zalezy od dnia i
jego pory. Godziny szczytu, gdy wszyscy jada do pracy, lub spowrotem, sa na
pewno najgorsze. Slyszalem, ze w Melbourne i Sydney, wielu ludzi potrzebuje na
dojazd do pracy ponad 2 godziny (w jedna strone).
Poza godzinami zakorkowania, jest na pewno
dwa-trzy razy lepiej, gdyz drogi i autostrady sa dobrej jakosci.
powrot
do gory
|
Poniewaz w Australii sa
inne zasady ruchu drogowego, czy trzeba od nowa zdawac egzamin na prawo jazdy,
czy jakis czas mozna np. jezdzic na polskim?
|
Aby uzyskac odpowiedz na to pytanie skontaktowalem sie z tutejszym, stanowym
Wydzialem Transportu.
Najpierw powiedziano mi, ze obcokrajowiec moze poslugiwac sie swoim prawem
jazdy przez 3 miesiace, a potem przeslano mi do poczytania akt prawny pt. Motor
Vehicle Act - patrz
www.austlii/edu/au/legis/sa/consol_act/mva1959172/
Z tego wszystkiego wynika mi, ze:
- zagraniczne prawo jazdy jest w Australii honorowane, ale musi byc
wystawione w jezyku angielskim, albo trzeba ze soba wozic tlumaczenie tego
dokumentu. Mysle, ze najlepszym rozwiazaniem bedzie zaopatrzenie sie w
Miedzynarodowa Prawo Jazdy, ktore jest wlasnie takim oficjalnym tlumaczeniem.
- imigrant, ktory przyjezdza tu na stale, musi wyrobic sobie tutejsze prawo
jazdy w ciagu 3 miesiecy po przyjezdzie do Australii. Do tego czasu moze poslugiwac sie swoim, na zasadach
jak wyzej.
- nie ma wzmianki o turystach, albo zagranicznych studentach lub gosciach
przebywajacych tu dluzej niz 3 miesiace. Moj wniosek jest taki, ze po 3
miesiacach nadal moga uzywac swojego prawa jazdy (choc moja rozmowczyni nie
potwierdzila mi tego, nie byla pewna). Dlatego, jesli wiesz ze bedziesz tu
dluzej niz 3 miesiace, to po przyjezdzie najlepiej osobiscie zglos sie do
Wydzialu Transportu, aby sie upewnic. Wazne jest to, ze w razie takiej
koniecznosci, masz na zalatwienie sprawy az 3 miesiace czasu
Warto sie upewnic rowniez z tego powodu, ze jak wiele inych rzeczy w Australii, tak i
prawo jazdy jest dokumentem stanowym, a nie ogolnoaustralijskim. Tak wiec
przepisy w roznych stanach moga sie roznic.
Ja mam poludniowo-australijskie prawo jazdy, od wielu juz lat. Moge sie nim
poslugiwac jezdzac po calej Australii, ale gdybym chcial sie w innym stanie
zatrzymac na dluzej niz 3 miesiace, to musialbym wyrobic sobie tamtejsze prawo
jazdy. Mysle, ze wynika to z faktu, ze prawo jazdy pelni tu rownoczesnie role
dowodu osobistego i jest tez narzedziem ewidencjonowania ludnosci (ades), czyli
jest dokumentem, ktory nie tylko potwierdza umiejetnosc prowadzenia pojazdow
mechanicznych.
powrot
do gory
|
Jak wyglada procedura
uzyskania australijskiego prawa jazdy?
|
Ponizej opisuje procedure stosowana w stanie Australia Poludniowa.
Osoba ktora posiada zagraniczne prawo jazdy, a ubiega sie o
poludniowo-australijskie, powinna zdac test pisemny (kilka lat temu mozna bylo
sobie wybrac wersje jezykowa testu, w tym rowniez polska; mam wrazenie, ze tak
jest do dzisiaj). Aby tego dokonac wystarczy samodzielnie zapoznac sie z
niewielka ksiazeczka dostepna w Wydziale Transportu. Test nie jest ani wyjatkowo
trudny, ani podchwytliwy.
Po tescie obowiazuje egzamin z jazdy. Oczywiscie, jesli robisz to w przeciagu
pierwszych 3 miesiecy pobytu w Australii, to mozesz jednoczesnie na codzien prowadzic
samochod poslugujac sie swoim dotychczasowym dokumentem.
Egzamin z jazdy mozna zdawac:
- na raty, na zasadzie stopniowych zaliczen poszczegolnych
umiejetnosci. Umiejetnosci sprawdza twoj instruktor, on wypelnia odpowiednia
ksiazeczke (lub karte), a jednoczesnie udziela nauki jazdy. Moze to trwac i
kilka tygodni, gdyz odbywa sie w tempie ktore najbardziej odpowiada zdajacemu.
Po wypelnieniu calej ksiazeczki, instruktor wnioskuje o przyznanie prawa jazdy.
- jednorazowo, podczas jazdy z egzaminatorem
Ja postanowilem wziac kilka lekcji, bo nigdy wczesniej nie jezdzilem po lewej
stronie, a nastepnie zdalem egzamin jednorazowy, bez zadnych trudnosci.
Osoba, ktora nigdy nie miala jeszcze prawa jazdy przechodzi przez inna
procedure. O dokument mozna sie ubiegac w wieku 16, 5 lat.
Po zdaniu testu pisemnego, otrzymujesz tymczasowe prawo jazdy. Uprawnia ono
do prowadzenia samochodu, ale tylko w obecnosci osoby, ktora posiada pelne prawo
jazdy. Samochod musi byc oznakowany poprzez umieszczenie w przednim i tylnym
oknie czerwonej litery L na bialym tle. W ciagu 6 miesiecy od uzyskania tego
tymczasowego dokumentu, nalezy zdac egzamin z jazdy.
Po jego zdaniu mozna prowadzic pojazd samodzielnie, ale trzeba go oznakowac
czerwona litera P na bialym polu. Taki kierowca nie moze sobie pozwolic nawet na
pol
standardowego drinka.
Po roku otrzymujesz ostateczny dokument i mozesz jezdzic bez P.
powrot
do gory
|
Co to sa wlasciwie "standard drinks"? Na
australijskich napojach wyskokowych jakie napotykalismy w polskich sklepach
(piwo, wino) znajduje sie zawsze informacja, ze dana butelka (puszka) to
iles-tam "standard drinks". Pojawila sie teoryja, ze chodzi o informowanie
konsumentow o potencjalnym wplywie spozycia na zdolnosc do prowadzenia pojazdow.
Czy o to w istocie chodzi? |
Teoryja jest sluszna.
W Australii Poludniowej dopuszczalna
zawartosc alkoholu, we krwi prowadzacego pojazd mechaniczny, wynosi 0,05 grama na
100 mililitrow (nie wiem, czy to to samo co polskie promile).
Co prawda, jak pisza ulotki
uswiadamiajace dla kierowcow, nie ma pewnego sposobu, aby okreslic jak daleko od
dopuszczalnego limitu 0,05 znajduje sie kierowca-konsument, ale wynalazek
"standardowego drinka" ma mu choc troche pomoc w szacowaniu ile jeszcze moze
wypic.
Najogolniej mowiac, jeden drink
standardowy zawiera okolo 10 gramow czystego alkoholu. Tak wiec, jest on
rownoznaczny:
-
425 ml lekkiego piwa (2,9 %)
-
285 ml normalnego piwa (4,9 %)
-
100 ml wina (12 %)
-
60 ml wina wzmocnionego (typu Port)
(20 %)
-
30 ml whisky, albo wodki (40 %)
Jako wskazowke mozna przyjac, ze:
-
wiekszosc kobiet moze wypic jeden
drink standardowy na godzine i pozostanie ponizej limitu 0,05
-
wiekszosc mezczyzn moze wypic dwa
drinki standardowe podczas pierwszej godziny i potem po jednym co godzine
Ulotka zastrzega, ze sa to wartosci
szacunkowe (wartosci rzeczywiste pokaza tylko badania krwi lub balonik).
Konkluzja - aby sobie wypic butelke dobrego wina (wlasnie sprawdzilem dane z
nalepki - 8,3 drinkow standardowych), i potem moc legalnie prowadzic samochod w
stanie Australia Poludnowa, powinienem na konsumpcje poswiecic 8 godzin czasu.
powrot
do gory
|
A co z komunikacja na dalsze odleglosci?
|
Nie znam statystyk, ale chyba samolot, autobus i oczywiscie wlasny samochod sa
najbardziej popularnymi srodkami transportu. Samolot raczej dla tych, ktorzy
maja mniej czasu, a wiecej pieniedzy, a autobus dla tych, ktorzy maja odwrotnie.
Najprostrzy przyklad: odcinek z Adeli
do Melbourne - jazda autobusem trwa okolo 10 godzin, a koszt to okolo 40 A$. Ten
sam odcinek samolotem - 1,5 godzin (plus dojazdy i odprawy lotniskowe), a koszt
okolo 110 A$. Slyszalem o lotach za 1 A$ (linie Virgin Blue), ale nie jest to
usluga dostepna zawsze i bardziej nalezy to traktowac jako sporadyczne akcje
reklamowe.
Wydaje mi sie, ze koleje, po
kilkudziesieciu latach zapomnienia, powoli odzyskuja swoje znaczenie. Budowana
wlasnie linia majaca polaczyc Alice Springs z Darwin (linia z Adelaide do Alice
Springs istnieje juz od dawna), ma znacznie potanic i przyspieszyc transport
towarowy z Australii Poludniowej i Wiktorii, do portu w Darwin. Kazdy sklad ma
tez prowadzic wagony osobowe. Do tej pory do Darwin mozna bylo dojechac
wylacznie pojazdem samochodowym, albo doleciec samolotem.
Planuje sie tez wielomilionowa
inwestycje - pociag TGV z Kanberry do Sydney, a potem moze i dalej.
powrot
do gory
|