Adelajdczyk Andy Thomas, to jedyny – jak do tej pory
– australijski astronauta, który w przestrzeni kosmicznej
spędził tysiące godzin
Andy Thomas
21 grudnia tego roku the University of Adelaide nadał tytuł doctora
honoris causa Andrew Thomas'owi, jedynemu – jak do tej pory –
australijskiemu astronaucie pracującemu w NASA w Stanach Zjednoczonych.
– Ten prestiżowy tytuł otrzymałem we własnej Alma Mater, dziękuję –
powiedział podczas tej uroczystości na zakończenie swojego przemówienia
dr Andy Thomas.
Astronauta Andy Thomas jest absolwentem Wydziału Inżynierii, na
którym osiągał kolejne stopnie naukowe po doktorat w inżynierii
mechanicznej włącznie. To było ponad trzydzieści lat temu.
Andy Thomas powrócił teraz w miejsce, gdzie – jak powiedział w czasie
uroczystości nadania mu doktoratu honoris causa – jego nierealne
marzenie stało się możliwe do zrealizowania. Ponad 30 lat temu –
wspominał – miałem marzenie, które według ówczesnych standardów było dla
mnie nierealne. Lot w kosmos! To, że byłem w stanie obrócić to marzenie
w realistyczną ambicję, która w końcu wystrzeliła mnie w przestrzeń
kosmiczną, zawdzięczam w dużym stopniu wykształceniu, które na tym
uniwersytecie otrzymałem. Czuję teraz pokorę wracając do miejsca, gdzie
się to wszystko zaczęło...
Po zakończeniu studiów w 1978 roku wyjechał do USA. Już w czasie
pisania doktoratu na Uniwersytecie Adelajdzkim współpracował z Lockheed
Aeronautical Systems Company w Marietta w stanie Georgia. W Stanach
Zjednoczonych Andy Thomas nadal pracował naukowo. Prowadził badania nad
dynamiką cieczy.
W 1992 roku został zakwalifikowany przez NASA na trening dla
przyszłych astronautów. Rok później został członkiem zespołu astronautów
amerykańskich.
W maju 1996 roku po raz pierwszy uczestniczył w programie kosmicznym
NASA i wyleciał w kosmos z Przylądka Kennedy'ego na pokładzie Endeavour.
W przestrzeni kosmicznej przebywał wtedy 240 godzin i 39 minut w czasie
których przeprowadził liczne naukowe eksperymenty.
W styczniu 1998 roku dr Thomas zaliczył dłuższy pobyt na
Międzynarodowej Stacji Kosmicznej „Mir”, gdzie służył jako inżynier lotu
przez 141 dni. Poleciał tam na pokładzie Endeavour, a wrócił na
Discovery.
Na stację Mir wyleciał ponownie w marcu 2001 roku, by dostarczyć tam
nową załogę i sprzęt. Tym razem zaliczył w przestrzeni kosmicznej 307
godzin i 49 minut. Z Paulem Richardsem zakończył wtedy trwający prawie
6,5 godziny spacer kosmiczny – 102 w historii, 62 rozpoczęty z promu
kosmicznego i 18 poświęcony ISS. Obaj astronauci pracowali na External
Stowage Platform. Andy montował między innymi ponad stukilową pompę
amoniaku (stanowi ona element systemu chłodzącego stacji), oraz kilka
innych urządzeń na tej platformie. Szczególnie dużo obaj astronauci
pracowali przy module Destiny. Potem zabrali się za naprawę baterii
słonecznej.
W ubiegłym, 2005 roku, po wypadku ze statkiem Columbia, testował nowe
procedury zapewniające bezpieczny lot w przestrzeń kosmiczną. W
przestrzeni spędził wtedy 333 godziny 32 minuty i 48 sekund.
Dziś dr Andrew Thomas pracuje w Stanach Zjednoczonych nad najnowszą
generacją statków kosmicznych, które powinny polecieć na Księżyc przed
2020 rokiem.
* * *
Urodził się w Adelaide w 1951 roku. Najpierw uczył się w
St. Peter's College,
w jednej z najdroższych i
najbardziej elitarnych szkół dla chłopców w Adelaide. To szkoła, którą w
1847 roku założyli członkowie Kościoła Anglikańskiego w Australii. Dziś
znana ze słynnych absolwentów, wśród nich laureatów Nagrody Nobla.
Absolwent St. Peter's College William Lawrence Bragg otrzymał ją w
dziedzinie fizyki w 1915 roku; Howard Walter Florey (medycyna, 1945); J.
Robin Warren (medycyna, 2005). Wśród absolwentów tej szkoły są również
premierzy Południowej Australii: John Cox Bray (1881-1884), Don Dunstan
(1967-1968 oraz 1970-1979), David Tonkin (1979-1982) oraz John Bannon
(1982-1992). Wśród najsłynniejszych absolwentów St. Peter's College
wymienia się również Scotta Hicks'a – reżysera, Toma Lewisa, premiera
New South Wales (stolica w Sydney) w latach 1975-1976, Toma Harley'a –
kapitana Geelong Football Club oraz... Andy'ego Thomas'a – astronautę.
Jego żona Schannon Walker jest również astronautką.
Imieniem Andy'ego Thomasa nazwano prestiżowe stypendium wartości
około 100 tysięcy dolarów nadawane przez the University of Adelaide
studentom inżynierii mechanicznej lub mechatroniki. Warunkiem jego
otrzymania są wysokie oceny na maturze i zaangażowanie w działalność
społeczną.
Milena Czyż
P.S. James Chartres to kolejny doktorant z The University of Adelaide,
który został zatrudniony przez NASA. James, który przez ostatnie dwa
lata badał atmosferyczną fazę lotów pojazdów wracających z Księżyca w
nowo powstałym Aerospace Research Institute w Adelaide mówi, że kosmosem
interesował się od dziecka. Pracę w NASA rozpocznie w marcu, jak tylko
dokończy swój doktorat.
|
