Współczesny polski kompozytor, Krzysztof Penderecki, jest już dobrze znany w Europie. Koncerty jego utworów, w wykonaniu wielkich orkiestr z udziałem chórów i solistów miały niejednokrotnie miejsce w stolicach europejskich i w Ameryce. W Australii, gdzie wiadomości o wydarzeniach artystycznych docierają z opóźnieniem – nazwisko Pendereckiego było prawie jeszcze nieznane.

Miłośnik muzyki klasycznej inż. Wacław Jędrzejczak usłyszał „Pasję według św. Łukasza” Pendereckiego z płyt przysłanych z Polski. Muzyka ta zrobiła na nim silne wrażenie i pragnąc podzielić się z innymi pięknem utworu, zorganizował razem ze swym bratem C. Jędrzejczakiem, w okresie Postu 1968 roku w Domu Polskim koncert „Pasji” z płyt. Osób zainteresowanych było wiele i po wysłuchaniu utworu, w czasie dyskusji padła myśl, by stworzyć koncert „Pasji” w formie audio-wizualnej (muzyka z płyt ilustrowana przeźroczami) dla ogółu ludności Adelajdy, zdając sobie sprawę, że potrzeba jeszcze lat, by możliwym było zaprezentować publiczności australijskiej „Pasję” Pendereckiego w wykonaniu żywych artystów. Znany artysta i pionier koncertów „wzrokowo-wokalnych” p. Stanisław Ostoja-Kotkowski, sam już myślał o audio-wizualnej „Pasji” i gdy zaproponowano mu objęcie strony artystycznej projektu, z entuzjazmem przyjął propozycję. Bez straty czasu wyłonił się Komitet organizacyjny, który zabrał się poważnie do pracy. Początkowo koszt produkcji obliczony został na $1.200. Komitet organizacyjny zwrócił się do wszystkich polskich stowarzyszeń w Adelajdzie z propozycją, aby finansowały produkcję, motywując to tym, że projektowana impreza byłaby wielką propagandą sztuki i kultury polskiej w Australii. Rzucono też myśl, że celem podtrzymania polskiego charakteru emigracji nie wystarcza tylko kultywować stare tradycje, ale należy tworzyć nowe wartości.

Intencje organizatorów znalazły pełne zrozumienie i w krótkim czasie Komitet organizacyjny otrzymał na rozpoczęcie prac $650, jako pożyczkę zwrotną po koncercie, od polskich organizacji.

Prace artystyczne rozpoczęto we wrześniu 1968 roku pod kierownictwem p. S. Ostoi-Kotkowskiego i z pomocą p. W. Łęgowskiego, znanego fotografa. Całość organizacji prowadzili panowie: L. Grabowski, inż. W. Jędrzejczak, C. Jędrzejczak z współpracą panów W. Dębskiego i Z. Szlązaka.

W miarę posuwania się prac koszta rosły, jednak uważano, że koncert który ma być propagandą polskości w Australii, musi być pod każdym względem na najwyższym poziomie.

W sumie koszt całości produkcji wyniósł $2200, łącznie z reklamą i drukiem artystycznie wykonanych programów.

Koncert odbył się w reprezentacyjnej auli uniwersytetu adelajdzkiego – Bonython Hall. Premiera miała miejsce w czwartek dnia 27 marca 1969 r. Wśród dostojnych gości obecni byli: patron koncertu ks. Arcybiskup Adelajdy dr M. Beovich, reprezentanci innych wyznań chrześcijańskich, profesorowie uniwersytetu, przedstawiciele rządu, senatu, parlamentu, sądownictwa, prasy, organizacji oraz wiele osób z elity towarzyskiej Adelajdy.

Koncert został powtórzony w piątek i sobotę przy wypełnionej sali. Imprezę uznano jako największe wydarzenie artystyczno-religijne dwudziestolecia emigracji polskiej w Australii. Liczne recenzje prasowe australijskie i polskie podkreśliły wysoki poziom artystyczny koncertu oraz dobrą organizację całości.

Leon Grabowski

„Polacy w Południowej Australii 1948 – 1968. Tom 1. Praca zbiorowa. Published by Polish Association in South Australia.

Powrót: Wacław Jędrzejczak - Legenda Adelajdzkiej Polonii